هیت‌ست (Heat-Set) یک فرایند حرارتی کنترل‌شده است که پیش از بافت، روی نخ‌های خاب (به‌ویژه اکریلیک و برخی پلیمرها) اجرا می‌شود. در این فرایند نخ‌ها از میان دستگاه‌هایی که بخار و حرارت یکنواخت تولید می‌کنند عبور داده می‌شوند تا ساختار الیاف تثبیت شود. نتیجهٔ هیت‌ست شدن، کاهش پرزدهی، تثبیت شکل و بهبود خواص مکانیکی نخ است.

چطور انجام می‌شود؟ (خلاصه فرایند)

1. پیش‌گرم‌سازی و کشش نخ جهت هم‌راستاسازی الیاف.
2. عبور نخ از تونل‌های بخار یا واحدهای حرارتی با دما و مدت زمان کنترل‌شده.
3. سرد کردن و رهاسازی نخ برای تثبیت تورشن و فرم نهایی.

مزایای نخ هیت‌ست‌شده

• کاهش پرزدهی: الیاف تثبیت‌شده کمتر جدا شده و پرز تولید نمی‌کنند.
• ثبات رنگ بهتر: تثبیت سطح الیاف کمک می‌کند رنگ‌رزی یکنواخت‌تر و با ثبات‌تر شود.
• افزایش دوام و برگشت‌پذیری: نخ توانایی بهتری در بازگشت به حالت اولیه پس از فشار/پاخور دارد.
• مقاومت بالاتر در شست‌وشو: فرش کمتر تغییر شکل می‌دهد و نرمی اولیه دیرتر از بین می‌رود.
• ظاهر و نرمی مطلوب‌تر: لمسی نرم و یکنواخت‌تر، مخصوصاً برای فرش‌های اکریلیک با کیفیت.

معایب یا محدودیت‌ها

خودِ فرایند هیت‌ست معمولاً مزایای بیشتری دارد تا معایب، اما کیفیت نهایی وابسته به پارامترهای فرایند (دما، زمان، تجهیزات) و کیفیت الیاف اولیه است. اگر فرایند ضعیف انجام شود ممکن است خواص مورد انتظار حاصل نشود.

چرا برای خریدار مهم است؟

اگر به دنبال فرشی با دوام بالا، پرزدهی کم و ثبات رنگ هستید، محصولاتی که از «نخ هیت‌ست‌شده» استفاده می‌کنند معمولاً انتخاب بهتری هستند. بسیاری از برندهای معتبر ایرانی (مانند نگین مشهد و زمرد مشهد و برخی تولیدکنندگان برتر کاشان) در محصولات رده‌بالای خود روی هیت‌ست کردن نخ سرمایه‌گذاری می‌کنند.

نکات عملی برای مشتری

• در زمان خرید از فروشنده بپرسید: «آیا نخ خاب هیت‌ست شده است؟»
• هیت‌ست شدن را همراه با تراکم (شانه) و ارتفاع گره در نظر بگیرید — هیت‌ست + شانه بالا = دوام بیشتر.
• در تبلیغات محصول عباراتی مانند «اکریلیک هیت‌ست‌شده»، «بدون پرزدهی»، «ثبات رنگ بالا» را به عنوان معیار مثبت ببینید.